„Dymem z pieca zabijasz” – rusza kampania społeczna Małopolski

Statystyki są alarmujące – 98% Małopolan oddycha powietrzem, które zawiera zbyt dużą ilość rakotwórczego benzo(a)pirenu. To problem szczególnie dotkliwy w okresie jesienno-zimowym, kiedy rozpoczyna się sezon grzewczy. Dlatego właśnie teraz startuje kampania społeczna pod hasłem „Dymem z pieca zabijasz”, która ma uświadomić mieszkańcom, że ich indywidualne decyzje mają wpływ na zdrowie i życie wielu osób. Kampania jest realizowana w ramach projektu LIFE i jest już kolejną inicjatywą władz Małopolski na rzecz czystego powietrza.

Kampania zostanie zrealizowana w czterech odsłonach i potrwa prawie do połowy 2018 roku. Billboardy i plakaty pojawią się w całej Małopolsce – w Krakowie, Miechowie, Oświęcimiu, Wieliczce, Tarnowie, Nowym Sączu, Krynicy, Nowym Targu, Zakopanem i Białym Dunajcu. W telewizji i radiu zostaną wyemitowane spoty, a do mieszkańców trafi specjalna gazeta, w której znajdą m.in. informacje na temat szkodliwości smogu, ale też te dotyczące możliwości wymiany starych pieców.

– Kampania jest prowokacyjna. Ale w ten sposób chcemy dotrzeć do odbiorcy – mieszkańca Małopolski – i uświadomić mu, że jego decyzje wpływają na zdrowie i życie nie tylko jego samego, ale też jego dzieci i sąsiadów. Nikomu nie może się wydawać, że to czym pali w swoim piecu, to tylko jego sprawa – przekonuje marszałek Jacek Krupa i dodaje: – Wszyscy chcemy oddychać powietrzem, które nie stanowi zagrożenia dla naszego zdrowia.

Jak wynika z analiz przeprowadzonych w ramach aktualizacji Programu ochrony powietrza dla naszego regionu, problem z przekraczaniem dopuszczalnych poziomów pyłu PM10 ma aż 120 małopolskich gmin (najgorsze wyniki zanotowano w Krakowie, Nowym Sączu, Kętach, Skawinie i Tuchowie), a pyłu PM2,5 (powyżej 20 ug/m3) – 109 gmin. Najgorszy wynik odnotowano w przypadku benzo(a)pirenu – żadna z gmin w Małopolsce nie mieści się w dopuszczalnej normie.

Dlatego Małopolska od kilku lat prowadzi aktywne działania zmierzające do poprawy jakości powietrza, wyróżniając się pod tym względem nie tylko w kraju, ale również w Europie Środkowo – Wschodniej.

– Wprowadziliśmy uchwałę antysmogową dla Krakowa, realizujemy projekt LIFE, na który otrzymaliśmy 10 mln euro z Komisji Europejskiej (a cały jego budżet wynosi 17 mln euro) i aktualizujemy Program ochrony powietrza. Dzięki funduszom europejskim wspieramy wymianę starych pieców węglowych – wylicza wicemarszałek Wojciech Kozak. – Zmierzamy do tego, aby w Małopolsce mogły być montowane tylko piece 5 klasy. Idziemy w dobrą stronę, chociaż droga nie jest łatwa. Jesteśmy jednak zdeterminowani, aby walczyć o czyste powietrze, aby nam wszystkim oddychało się lepiej i zdrowiej – dodaje.

Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym i benzo(a)pirenem przyczynia się do:
• chorób układu oddechowego: astmy, raka płuc, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, częstych infekcji dróg oddechowych,
• chorób układu krwionośnego: zawału serca, nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwienna serca, zaburzenia rytmu serca, niewydolności serca,
• chorób układu nerwowego: problemów z pamięcią i koncentracją, wyższego poziomu niepokoju, stanów depresyjnych, zmian anatomicznych w mózgu, choroby Alzhaimera, przyspieszonego starzenia układu nerwowego, udaru mózgu,
• chorób układu rozrodczego: bezpłodności, przedwczesnego porodu, obumarcia płodu.

Niebezpieczna jest nawet stosunkowo krótka ekspozycja na pył zawieszony, zwłaszcza w przypadku wysokich stężeń tej substancji. Szczególnie zagrożone są dzieci, osoby starsze oraz osoby cierpiące na choroby układu krążenia lub choroby układu oddechowego.